Nýtt blogg, nýtt kerfi

Ég hef nú fært mig um set í bloggheimi og mun láta bloggkrafta mína undir merki FUGLs (Félag um gagnrýna list), en félagið hefur hleypt af stokkunum  bloggsíðu sem ætluð er handa myndlistar- og menningarþyrstu fólki.

Þetta er á byrjunarstigi en hvet ég alla listunnendur til að skoða og fylgjast með á síðunni og þeir sem telja sig hafa til málanna að leggja að taka þátt.

Minn fyrsti pistill heitir Módel fyrir samtímalistasöguna.

Kannski er ég ekki alfarinn úr Moggabloggi. En kveð samt á meðan.

Listamaður kynntur; Natalia Goncharova

Natalia Goncharova fædd árið 1881 í Ladyshkino í Rússlandi. Menntaði sig höggmyndalist og arkitektúr í Moskvu, en snéri sér svo að málaralistinni.

            

Í karllægum listheimi féll hún í skugga eiginmanns síns, listmálarans Mikhails Larinovs, en Goncharova var engu að síður frumkvöðull í Rússneskum módernisma, sýndi einnig með Þýska expressjónista hópnum "Der Blaue Reiter"  og á öðrum tug 20. aldarinnar tilheyrð hún fámennum hópi listamanna svokallaðs Rayonnisma, sem er innan álíkra hugmynda og Fútúrismi og Vorticismi.

Árið 1919 fluttist hún til Parísar þar sem hún naut skammrar hilli fyrir leikhúshönnun og sviðsetningar.  Hún varð síðan heilsuveil og lést í fátækt í París árið 1962. Hún var flestum gleymd utan Rússlands þegar verk eftir hana, "Að týna epli" seldist á uppboði hjá Christie´s í Lundúnum á 4,9 milljónir punda í júni síðastliðnum.

Goncharova spannaði nokkuð breytt svið í málaralistinni, leyfði sér jafnvel að fara út í dekorasjón þegar kom að abstraktmálverki (á bannlista hins karllæga myndlistarheims). það eru þó Neo-prímitíf málverk hennar sem standa uppúr, en hún heillaðist snemma að alþýðulist sem einkenndi verk hennar alla tíð og tvinnaði saman alþýðulist og trúarlegar ímyndir eða íkonamyndir með sláandi hætti . Því er tilefni að birta mynd hennar "Fæðing frelsarans" með á þessari kynningu á listamanni á aðfangadegi jóla.

Gleðileg jól

 

Tíðarandinn

Horfði loks á myndina The Secret (sem er búin að vera í umferð á netinu um tíma og nú komin út bók).  Fjallað er um aðdráttarlögmálið (Law of attraction) sem hjálpar okkur að verða rík og græða peninga. Maður verður að horfa á myndina með það í huga að hún er gerð fyrir Bandaríkjamarkað og  snúa yfir í andlega þanka. Þ.e. að hjálpa okkur að verða rík á andlegu sviði.

Myndin er í ætt við "What the bleep do we know" myndina (og nú samtök) sem var sýnd hér á kvikmyndahátíð í hittifyrra, minnir mig. Frábær mynd sem fjallar um skammtakenninguna (Quantum physics) og er í raun mikið betri heimildarmynd en "The Secret".

Nú er komin enn ein myndin í fjölskyldunni sem er dreifð ókeypis á netinu (þá hlýtur að koma út bók seinna). Hún heitir "Zeitgeist" (Tíðarandinn) og er m.a. fjallað um hryðjuverk, trúarbrögð, stjarnfræði og "tilviljanir". Vil samt ekki segja of mikið að svo stöddu.  Mynd sem vekur upp viðbrögð. 

Hægt er að sjá myndina á slóðinni; http://zeitgeistmovie.com/

XGeo III að ljúka

Sýningu minni, XGeo III, sem nú stendur yfir í Ásmundarsal, Listasafns ASÍ, lýkur á sunnudaginn. Listasafnið er til húsa við Freyjugötu 41 og er opið frá 14-18.    

"Sannleikurinn liggur mitt á milli öfganna” (Gautama Buddha, um 530 fk.)

XGeo er samruni athafnamálverks (action painting) og strangflatarmálverks (geometry) út frá öfgum sitthvors myndmálsins, þ.e. slettunni og símynstrinu, gjörningnum og möntrunni, “happening” og “non-happening”.

Lýrískt raunsær

Mæli með sýningu Kristins G. Harðarsonar í Suðsuðvestri í Reykjanesbæ. Sýningin heitir "Ferðir" og er samantekt af verkum hans síðustu ára sem snúast um skrásetningar á gönguferðum.

Kristinn er hæglátur listamaður sem kalla má "lýrískt raunsæjan". Hluti af sýningunni er á netinu á slóðinni http://notendur.centrum.is/kristgh/ferdir/

Sálusystkin kristjáns Davíðssonar

Í tilefni af grein um Kristján Davíðsson í Lesbókinni í dag birti ég myndir af málverkum eftir 2 sálusystkin Kristjáns sem ég nefni í greininni.

     

 Bandarísku listakonuna Joan Mitchell (málverk t.v.) og Belgann Raoul de Keyser (málverk t.h.).

Fljótt og ódýrt

Áhugavert á forsíðu Morgunblaðsins í gær, grein þar sem íbúar nýju fjölbýlishúsi í Kópavogi kvarta yfir höllum og göllum á húsinu. Það þarf svosem ekki að leita langt til að finna svar við því hversvegna nýbyggingar (ekki bara í Kópavogi) eru meingallaðar.  Hér eru einfaldlega lægstu tilboðin sem ráða því hver fær verkið og ef þau eiga að gera sig að þá þarf vinna og efni að vera í lámarki. Og ekki er verra að  kaupa ódýrt vinnuafl að utan til að geta haldið sér í samkeppninni. 

Fyrir nokkrum dögum átti ég í samtali við mann sem sagði upp starfi sínu hjá byggingarverktaka vegna þess að hann gat ekki lengur horft upp á vinnubrögðin. Hann sagði mér að uppsláttur utan um steypu sem á að harðna í allavega viku er tekinn af eftir 2 - 3 daga og veggir málaðir á meðan steypan er hálfmjúk. Flotað gólf sem á að vera við kulda til að harðna eðlilega er í hækkuðum gólfhita til að flýta þornun (og skemma undirlagið).  Og þannig voru sögur þessa manns.

Þetta er afar slæm þróun, en verðum við ekki líka að taka ábyrgð á henni? Eða viljum við ekki að hlutir séu gerðir fljótt og ódýrt? 

Og hvernig er með matinn? Við viljum borga sem minnst fyrir fiskflakið þannig að fiskframleiðendur svara því með því að fylla fiskinn af vatni og fiskurinn sýnist þéttur og ferskur en verður ekki að neinu nema vökva í ofninum. Hið sama má segja með kjúklinginn. Eða brauðið og morgunkornið sem er fyllt með lofti. Hefurðu mulið seríósið niður í hafraflögustærð og séð hversu lítið magn af korni er raunverulega í kassanum? "Hollt og gott" - Þvílíkur brandari.

Cronenberg lofar

Ég fór á Eastern promises í Háskólabíó, nýjasta mynd Davids Cronenbergs. Hann hefur verið í miklu uppáhaldi hjá mér gegnum tíðina, eða allt síðan ég sá Scanners (1981) og  Videodrome (1983) sem ég heillaðist af á unglingsárunum. Dead Ringers (1988) sló síðan naglann á höfuðið, enda tær snilld með Jeremy Irons í sínu langbesta hlutverki á annars glæsilegum leikferli. Cronenberg er einn af þessum kvikmyndargerðarmönnum sem hefur tilfinningu fyrir áþreifanleika og jaðrar við að vera skúlptúrískur. Í Dead Ringers, Naked Lunch (1991), Crash (1996) og eXistenZ (1999) nær hann verulega góðu flugi sem slíkur. Í Spider (2002) færist fantasían hinsvegar nær veruleikanum, þótt það sé veruleiki geðklofa þar sem Ralph Fiennes sýnir svaka takta.  Hún var hinsvegar hægari og í þyngri kantinum og féll í skuggann á vinsældum myndarinnar A Beautiful Mind (Ron Howard, 2001) sem var um samskonar málefni en hafði meira "entertainment value". Þegar ég sá  A History of Violence (2005) var ég ekki alveg að átta mig á hvað Cronenberg væri að fara. Þessi útsýrði fantasíuleikstjóri var kominn í dálitla klisjumynd, sem hann skilaði frá sér mjög vel, en einhvernvegin fannst mér nóg búið að vera af svona ofbeldisminnisleysisofurleigumorðingja myndum, þótt Cronenberg nái vissulega einhverri dýpri mynd á efnið, sem dýpkar enn við annað áhorf og þriðja. 

Ég fór síðan á Eastern Promises í gær og vissi ekki við hverju ég ætti að búast. Myndin hefur hlotið misjafna dóma í útlandinu.  Viggo Mortensen er alveg brilliant í sínu hlutverki og þótt Cronenberg skelli þarna smá lögguleik með í plottið sem maður var svosem búinn að spotta út áður en til kastanna kom að þá þótti mér þráðurinn halda og endirinn ekki ósvipaður og í A History of Violence. Þ.e. að maður fær tilfinningu fyrir ástandi sem gefur manni innsýn í framhaldið.  Þá voru líka dálítil Lilja 4 ever (Lukas Moodyson, 2002) skilaboð í þessu sem eru ansi áleitin og sitja í manni lengi á eftir og svo var umræddur áþreifanleiki að skjóta upp kollinum af og til í aftökum og limlestingum.

Mér var sagt af áhugamanni um mannspekingi að Rússar séu mjög meðvitaðir um skuggann sinn og að þeir gangi með skuggann sér við hlið. En þetta er einmitt kaldur og skuggalegur veruleiki sem Cronenberg sýnir. Ömurlegt að svona mannsal skuli vera í gangi og að menn sjái ekkert athugavert við að skipta á ungum stúlkum og nokkrum kössum af áfengi.

Birgir Andrésson kveður

Döpur frétt að Birgir Andrésson hafi kvatt okkur í þessu lífi.  Síðast þegar ég heyrði í honum var rétt áður en hann átti að mæta á sjónlistahátíðina. Ég sá mynd af aðstandendum hátíðarinnar og tilnefndum listamönnum í einhverju blaðinu, en enginn Birgir var á myndinni. Hringdi ég þá í hann til að athuga hvort hann væri ekki við góða heilsu. "Jú, elsku karlinn minn" svaraði Birgir, "ég er bara ekkert að flýta mér Norður, ég er ástfanginn".  Birgir hafði stórt hjarta og það er ljós í þessum sorglegu tíðindum að hann hafi dáið ástfanginn. Ég mun sakna hans mikið.

Guð og hommarnir

Ég kveikti á Omega um daginn. Þar voru ungir menn sem höfðu lifað tímana tvenna og snúið frá undirheimum í átt til Jesú Krists, þó reyndar með stoppi í tólfsporasamtökum. Þeir voru að skeggræða trúna, segja sögur sínar um lygar, svik, ofbeldi og einn hafði meira að segja rekið vændishús. Ég gladdist fyrir þeirra hönd að þeir hafi fundið tilgang í trúnni. En ég undraðist jafn skyndilega og ég hafði glaðst þegar einn þeirra, með biblíuna við höndina, þrumaði yfir lýðinn “Og sjá svo þennan sora sem labbar laugaveginn á “Gay pride”. Og lýðurinn tók jafn einatt undir og þegar hann hafði lofað Jesús. Merkilegt að menn sem hafa stolið frá heiðarlegu fólki, beinbrotið skuldara og jafnvel neitt konur til að leggjast undir karla fyrir pening, geta allt í einu orðið dómarar og siðapostular í Jesú nafni.

Og svo eru menn ósáttir við nýja þýðingu á biblíunni. Ég hef reyndar ekki lesið hana ennþá en skilst að einhverju hafi verið hagrætt frá því sem var. Engin “kynvilla” eins og í þeirri gömlu. Dr. Gunni gerir grín af þessu eins og honum er einum lagið í bakþönkum Fréttablaðsins.  Hann kvartar svo yfir því að ekkert hafi sést til guðs í árþúsundir og að í allri hommaumræðunni heyrist ekkert frá guði sjálfum.  Hmm. Gæti verið að....guð sé ekki svo takmarkaður að hafa hendur, fætur og hárgreiðslu (Jesús var Kristur en ekki guð), sem smellir svo fingri til að skapa heima og geima. Er ekki líklegra að þegar guð hafi skapað manninn í sinni ótakmörkuðu mynd. Þ.e. að hún takmarkast ekki við efnislega líkamsbyggingu mannsins heldur efnislaust tómið (sem er í rauninni  fullt af engu) og er handan við ásýnd líkamsformsins?  Þar sem guðsmyndin, mannsmyndin og hommamyndin rennur saman í eina vitund.